باله حسن بنیسی، فرزند خواجه یوسف بنیسی از صوفیان و دراویش سده ۷ قمری بود. نامبرده از جمله هفتاد درویشی بود که به خدمت بابا حسن که در سرخاب مدفون است تردد مینمود آوازه ای در میان زاویه نشینان تبریز داشت و از هم روزگاران خواجه محمد کججانی بود. شیخ حسن بلغاری او را به همراه ۲۷ تن از صوفیان دیگر چنین می ستاید.
من بیست و هشت کس را دریافتم از واصلان و عارفان مدقق که پیوسته پرتو آفتاب معرفت الهی بر گلزار سینه بیکینه ایشان تابنده بود و همواره قطرات امطار غمام فیض کلام بر صحرای دل ایشان بارنده وی مرید شیخ معین الدین اصحاب بود که او نیز از دل سپردگان شیخ شهاب الدین محمود اهری بود. نامبرده در سال ۶۹۵ق/ ۶۷۴ش در روستای بنیس چشم از جهان فرو بست و در همان جا به خاک سپرده شد.
مقبره شیخ حسن باله بنیسی در کنار مسجد روستا قرار دارد. درون مقبره دو قطعه سنگ سياه و شکسته بر روي قبر منسوب به باله حسن نهاده شده است که داراي نوشته های مذهبی و اوراد است. قبلاً، دو قطعه سنگ سياه شکسته با نوشته هايی روي آنها در پاي ديوار جنوبي مقبره وجود داشت که در حال حاضر اثری از آنها نيست. سمت جنوبي ميدان مسجد نيز که سابقاً قبرستان مشايخ بود، سنگ قبر بزرگي در کنار مجسمه سنگي قوچي (که اکنون مفقود شده است) به چشم ميخورد.
مریدان معروف وی: میتوان از شیخ جمال الدین تبریزی، شیخ زاهد گیلانی، شیخ صفی الدین اردبیلی (بزرگ دودمان صفویان) و بابا فرج وایقانی نامبرد.
مولانا شيخ ابراهيم (برهان الدين) از اولاد باله حسن بنيسي يكي از جمله مشاهير سلسله نقشبندي هاست. نسخه اي از كتاب وي در كتابخانه پاريس و كتابخانه حميدی استانبول موجود است نقل از استاد تربيت نويسنده كتاب دانشمندان آذربايجان وفات وی در ارزنجان به سال 917 هجری قمری بوده و ملقب به سيبويه ثاني مي باشد.
منابع
(۱) روضات الجنان (۴۹/۱؛ ۸۲/۲۲-۸۷؛ ۵۴۸/۲
(۲) روضه اطهار ۱۵۰
(۳) تذکره شعرای آذربایجان ۴۷۳/۱-۴۷۵
(۴) سیری در احوال و آثار شیخ شهاب الدین محمود اهری ۳۵-۴۵
(۵) سخنوران آذربایجان ۳۲۶/۱-۳۲۷
(۶) دانشمندان آذربایجان ۶۳
(۷) آثار باستانی کارنگ ۵۳۴/۱-۵۳۹
(۸) شبستر و پیرامون آن ۸۳
۹) مختصری از تاریخ شبستر ۱۱۸-۱۱۹
۱۰) تسوج در گذر تاریخ ۱۴۷-۱۴۸
(۱۱) گونه ای بررسی و تحقیق در مورد اوضاع طبیعی اقتصادی و انسانی شبستر ۱۲۰
(۱۲) نگاهی به تاریخ و جغرافیای شبستر، تسوج و صوفیان ۴۱۱
(۱۳) دانشنامه ارونق و انزاب جلد اول ۳۴۴-۳۴۷
